Gümrük beyanı gerçekleştirildikten sonra, gümrük idaresi de
beyanın doğruluğunu kontrol eder, ve gerek görürse de taşınan malları muayene
eder. Beyan kontrolü olarak adlandırılan bu süreçte, gümrük beyanı, aşağıdaki
dört yöntemden bir tanesi kullanılarak kontrol edilir:
Bu kontrol süreçlerinin detaylarını, bir sonraki alt başlıkta
inceleyeceğiz.
Gümrüklerde mevcut olan hatlar ile ilgili detayları aşağıda
bulabilirsiniz:
Kırmızı Hat Kontrolü
“Fiziki muayene” olarak da bilinen kırmızı hat kontrolü
sürecinde, ticareti yapılan mallara ait belgelere ek olarak, malların kendileri
de fiziki kontrolden geçer. Bu fiziki muayene; ambalaj açılmadan yapılabileceği
gibi, eşyanın tamamını temsil edecek bir parça örnek alınarak ya da eşyanın
tamamı incelenerek de yapılabilir. Bu yöntemlerden hangisinin kullanılacağına
ise ticari işlemin kapsamı dahilinde gümrük idaresi karar verir.
Sarı Hat Kontrolü
Sarı hat kontrolü, “belge kontrolü” olarak da bilinir. Bu
süreçte, ticareti yapılan mala dair belgeler kontrol edilirken, ürünün kendisi
herhangi bir fiziki kontrolden geçmez. Belgelerin kontrolü sürecinde, gümrük
beyannamesindeki belgeler, beyannameye ekli belgeler ile karşılaştırılır.
Mavi Hat Kontrolü
Mavi hat kontrolü, yetkilendirilmiş yükümlü sertifikasına ya da
Ticaret Bakanlığı onaylı kişi statüsündeki bireylere uygulanır. Mavi hat kontrolüne
tabi tutulan mal, başka herhangi bir belge kontrolünden ya da fiziki muayeneden
geçmez.
Yeşil Hat Kontrolü
Yeşil hatta, gümrük beyanı yapılan mal, herhangi bir kontrole
tabi tutulmaz.